بررسی آلودگی آب زیرزمینی استان تهران به روش DRASTIC

چکیده

آلودگي آب زيرزمينی ناشی از فعالیت­ های انسانی در سطح زمین و نفوذ این آلاینده­ ها به آبخوان است. رفع آن بسيار پرهزينه و فرآيندی طولاني است و اغلب زماني آلودگي تشخيص داده مي­ شود كه رفع آلودگي آبخوان تقريبا غيرممكن مي­ گردد.

بنابراین جلوگیری از آلودگی آب­های زیرزمینی در مدیریت محیط زیستی این منابع  امری مهم و ضروری تلقی می شود. هدف از این مقاله تهیه نقشه های مناطق حساس و مستعد نسبت به بروز آلودگی آب زیرزمینی در استان تهران با استفاده از روش DRASTIC می­ باشد.

مقدمه

آب زيرزميني از مهمترين منابع طبيعي در جهان است و بزرگترین ذخیره قابل دسترس آب شیرین در کره زمین محسوب می ­شود. در شرايط كنوني، بخشي  از مصارف آب كشور ايران به خصوص در بخش شرب توسط منابع آب زيرزميني تأمين مي­ گردد.

توسعه روز افزون جوامع بشری و گسترش فعالیت­های صنعتی سهم عمده­ای در آلودگی­ های محیط زیست به ویژه آب دارد. بنابراین فعالیت­ های انسان در بعضی از موارد به توازن­های ظریف موجود در طبیعت آسیب می ­رساند. بعضی از این آسیب­ ها توسط طبیعت قابل جبران هستند.

به عبارتی طبیعت قادر است بعضی از خرابی­ ها را ترمیم و محیط خود را تصفیه نماید. اما جبران آلودگی در طبیعت شامل تمام آسیب­ های وارده به آن نمی­ شود و نیز جبران خسارت وارده به زمان نیاز دارد. وجود منابع آلاینده ­های انتشاری و نقطه­ ای ناشی از فعالیت­های انسانی در سطح زمین و نفوذ این آلاینده­ ها به آبخوان موجب آلودگی آب زیرزمینی می­ شود. در صورت آلوده شدن آب­های زیر زمینی، تشخیص و کنترل آلودگی و آلودگی زدایی از این منابع بسیار مشکل می­ باشد. رفع آلودگي آب زيرزمينی بسيار پرهزينه و فرآيندي طولاني است و اغلب زماني آلودگي تشخيص داده مي ­شود كه رفع آلودگي آبخوان تقريبا غيرممكن مي ­گردد . با توجه به بالا بودن هزینه­ پالایش آب هاي آلوده و محدودیت ­هاي موجود، بهترین راه حل، جلوگیري از آلودگی منابع آب زیرزمینی می باشد، که نیل به این هدف تنها با شناسایی مناطق داراي پتانسیل آسیب ­پذیری، امکانپذیر است.

بررسی آلودگی آبخوان برای توسعه و مدیریت منابع آب زیرزمینی، تصمیمات کاربری زمین و نحوه برنامه ­ریزی و مدیریت منابع آب خصوصا بهر­ه برداری و حفاظت کیفی آب زیر­زمینی بسیار مفید و پراهمیت می ­باشد. مفهوم آسیب ­پذیری برای اولین بار در اواخر سال 1960 میلادی در فرانسه برای آگاهی بخشی در مورد آلودگی آب زیرزمینی ارائه شده است.

مدل drastic یکی از مدل­ هایی است که بیشترین کاربرد را در ارزیابی آسیب ­پذیری آبخوان دارد. سازمان حفاظت محیط زیست ایالات متحده آمریکا (USEPA)، با همکاری انجمن ملی آب زیرزمینی، این مدل را برای ارزیابی پتانسیل آلودگی آب­های زیرزمینی ناشی از آلاینده های انتشاری طراحی کرده است. تاکنون تحقیقات زیادی در زمینه مدل دراستیک در داخل و خارج کشور انجام شده است. از دلايل آن مي­ توان به اين موارد اشاره نمود: این روش نسبتاً ارزان مي­ باشد، به راحتي در سامانه اطلاعات جغرافيايي قابل اجرا مي­ باشد، همچنين نتايج اين مدل به راحتي تفسير شده و می­تواند با فرآيندهاي تصميم گيري تركيب گردد.

با توجه به افزایش روز افزون جمعیت در استان تهران، به طوری که این استان 5/17% از جمعیت کل کشور را به خود اختصاص داده است، در راستای تأمین نیازهای آبی این جمعیت در زمینه­ های مختلف که  58% از آب استان تهران از منابع آب زیرزمینی تامین می ­شود، بررسی آلودگی آب زیرزمینی استان تهران برای مدیریت معقول این منابع دارای اهمیت است.

فایل کامل این مقاله را میتوانید در زیر دانلود کنید و یا برای دریافت آن به سیویلیکا مراجعه کنید.